Մետաքսագործություն

Իրանի նրբագեղ ձեռագործ արհեստներից մեկը գունագեղ մետաքսե գործվածքներ են՝ պարզ, գծավոր, վանդակավոր և երկրաչափական նախշերով ու նուրբ բնական գույներով՝ մոտ 30-50 սմ լայնությամբ և 100 մետր կամ ավելի երկարությամբ, որոնք արտադրվում են ջուլհակագործական հաստոցներով:

Իրանում մետաքսագործական արդյունաբերությունը երկար պատմություն ունի, և Մարլիկ ու Չերաղալի բլուրների պեղումներից ստացված արտեֆակտները հաստատում են այս պնդումը: Շուշթարում, Շիրազում, Ֆասայում, Սպահանում մետաքսե գործվածքներ են հյուսվել ոսկու և արծաթի թելերով, իսկ իրանական մետաքսագործական կենտրոններ կարելի է համարել նաև Գոլեսթան նահանգի Ռամյան, Մինուդաշտ և Թուրքմեն Սահարա տարածքները, ինչպես նաև Խորասան նահանգի Զավին գյուղը, Քալաթ Նադերի, Ռազ, Ջերգելան, Մանե և Սամոլղան գյուղերը:

Մետաքսի արտադրանքի տեսակներից են՝ գիշերային վրանները, բազմաձև թաշկինակները, շարֆերը և գլխաշորերը, ժապավենները, սրբիչները, սփռոցները և այլն:

Ներկայումս այս նահանգի տարբեր տարածքներում, հատկապես Ռամյանում ու Մինուդաշտում, և թուրքմենական շրջանների մի մասում, ինչպիսիք են՝ Քալալեհի մոտակայքում գտնվող գյուղերը, պատրաստվում են գործվածքներ և այլ մետաքսե արտադրանքներ: Դրանք տարածված են Բայենդարում (Զանջան), Փիշքյամարում, Ղազանղիեում, Շարլաղում, Դալի Բողաջում, Ջերգելանի տարածքում և դրա գյուղերի մեծ մասում՝ Բաղլաղից մինչև Հեսարչեհ:

Բացի վերոնշյալ տարածքներից, մանածագործական այս արվեստը կա նաև այնպիսի գյուղերում, ինչպիսիք են՝ Ալանգը, Շահքուհը (Չահարբաղ), Սարքյալաթեն (Քյարդքույ):